Boşanmak da evlenmek gibi, hayatın içinde yer alan, doğal bir süreçtir, dünyanın sonu değildir. Önemli olan bu dönemi en az hasarla atlatmak, doğru şekilde yönetebilmek, varsa çocukların ya da ailelerin yaşam kalitesini düşürmeden, sağlıklı bir ayrılık yaşayabilmektir.
Boşanmak, eşler arasındaki beraberliğin sona ermesi, eşlerden birinin ya da ikisinin birden ayrılmaya karar vermesiyle başlayan bir süreçtir. Çoğu zaman eşlerin ailelerin de konuya dahil olmasıyla, ekonomik beklentilerin gerçekleştirilmemesiyle, varsa çocukların yeni hayatlarının nasıl düzenleneceğiyle ilgili zorluklarla çalkantılı ve karmaşık bir hal alabilmektedir.
Planlı ve eşlerin birbirini yaralama amacı taşımadığı boşanmalar daha sağlıklı ve hasarsız atlatılabilmektedir. Boşanmayı bir kriz dönemi olarak gördüğümüzde, boşanma öncesi, boşanma esnası ve sonrası için danışmanlık ve rehberlik hizmeti, boşanma danışmanlığının temelini oluşturur.
Boşanma gibi dramatik olabilen bir süreçte, öncelikle izlenecek yol bir danışman eşliğinde belirlenmelidir. Çiftlere ve çocuklara psikolojik destek sağlamak, ebeveynlere psikoeğitim vermek, aynı zamanda bir arabulucu görevi üstlenerek maddi ve manevi refahı oluşturmak danışmanın görevidir.
Boşanma iki ayağı olan bir konudur. Birinci ayak, “hukuki boşanma” denilen evlilik akdinin sona ermesidir. İkinci ve en önemli ayak ise, danışmanlığın içeriğini oluşturan “psikolojik boşanma”dır. Psikolojik boşanma ailenin dağılmasına ya da tümden yıkılmasına yol açan ve bütün aile fertlerini sarsan karmaşık, kaotik ve yorucu bir olaydır. Tüik verileri, Türkiye’de evliliklerin %45’inin ilk beş yıl içinde sonlandığını göstermektedir. Evlilikte beşinci yıl bariyeri denilen bu durumun nedenleri arasında, çiftlerin evlilikten beklentilerindeki farklılıklar, kök aile sorunları, finansal problemler, kişilerin sosyoekonomik farklılıkları, rol ve görev dağılımındaki çatışma ve uyumsuzluklar sayılabilir.
En yaygın boşanma sebeplerinden biri olan şiddetli geçimsizlik dendiğinde ne kast edilir? Sürekli şikayet etmek, şikayetlerin sorunlara çözüm aramaktan ziyade eleştirmek için yapılması, eşin sergilediği eleştiri ya da şikayetlere karşı aşırı duyarlı ya da savunucu tepkiler göstermek, eşler arası iletişimde aşağılayıcı sözler, düşmanca, kırıcı hal ve tavırlar, yaşanan sorunlardan birbirini sorumlu tutmak ve kendini hatasız sanmak, fiziksel/ekonomik/cinsel/psikolojik şiddet..
Boşanmaya karar verilmeden önce her yolun denendiğinden emin olmak, bir danışmandan yardım ve destek almak, gerekirse bir süre ayrı yaşamak kısacası her yolun denendiğinden emin olmak gerekir. Boşanma sırasında mümkün olduğunca yapıcı olmak, aceleci davranmamak, tarafları ve çocukları yıpratacak her türlü yaşantıdan uzak durmak ve çocukları boşanmanın ayrıntılarından (nafaka, mal paylaşımı, mahkeme gibi) uzak tutmak anne babanın yapması gerekenlerdir.
Çocuklar söz konusu olduğunda, boşanma daha çetrefilli bir duruma dönüşebilir. Boşanma kararı verem çiftin bilmesi gereken en önemli şey, anne babasının boşanacağını öğrenen çocuğun ilk olarak güven duygusunun zedeleniyor oluşudur. Bu sebepten, çocukların bu konuya verecekleri duygusal tepkilere saygı duymak, duygularını boşaltmalarına izin vermek çok önemlidir. Boşanma kararı çocuk ya da ergene açıklandığında, çocuğun kafasındaki tüm sorulara yaşıma uygun bir şekilde samimiyetle cevap verilmelidir. Boşanmanın anne babayı ve anne baba sevgisini yitirmek olmadığını açıklamak, en doğru konuşma olacaktır. Öte yandan, boşanmadan diğer ebeveynin sorumlu tutulması, çocuğun özel günlerinde ebeveynlerinin yan yana olmaması, diğer ebeveyn ile olan ilişkisinin kıskanılması gibi davranışlar çocuğa kendini suçlu ve tehdit altında hissettirecektir.
